Sự cần thiết
Việt Nam và nhiều quốc gia khác đang đối mặt với những thách thức phát triển như công nghiệp hóa nhanh chóng, tác động của biến đổi khí hậu, bảo vệ sức khỏe cộng đồng trong đại dịch toàn cầu Covid-19. Những thách thức này đặt ra yêu cầu mới đối với việc nâng cao năng lực và đổi mới quản trị nhà nước để có thể thiết kế và thực thi các giải pháp tích hợp mang tính hệ thống. Kết quả nghiên cứu từ chỉ số PAPI và PCI cho thấy cải thiện hiệu quả điều hành và chủ động ứng phó của chính quyền trung ương và địa phương giúp người dân tin tưởng và tuân thủ các biện pháp phòng chống dịch của chính phủ.
Việt Nam đề cao sự tham gia của người dân từ rất sớm với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”. Sự tham gia của người dân giúp thúc đẩy nâng cao hiệu quả quản trị và đổi mới trong khu vực công thông qua cung cấp góc nhìn đa chiều, nhận diện, thực thi và giám sát các giải pháp cho những vấn đề còn tồn tại của địa phương.
Việt Nam cần thúc đẩy hơn nữa năng lực đổi mới sáng tạo của bộ máy chính quyền thông qua tăng cường sự tham gia của người dân, xây dựng chính phủ điện tử và chuyển đổi số quốc gia trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 để hướng tới phát triển kinh tế xã hội bền vững.
Mục tiêu của Sáng kiến Đổi mới sáng tạo vì người dân (CPII)
Trong bối cảnh đó, Chương trình phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) và các đối tác thiết kế và thực hiện Sáng kiến Đổi mới sáng tạo vì người dân (CPII). CPII được phát triển từ Chương trình Chỉ số Hiệu quả Quản trị và Hành chính công cấp tỉnh (PAPI) của UNDP, hướng đến hai mục tiêu:
- (i) Tìm kiếm, phát triển và nhân rộng các sáng kiến có sự cam kết của lãnh đạo địa phương nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong quản trị nhà nước và chuyển đổi số vì lợi ích của người dân;
- (ii) Khuyến khích các địa phương lan tỏa tinh thần học hỏi, hành động và năng lực đổi mới sáng tạo để thiết kế, thực hiện và đánh giá các giải pháp mang tính hệ thống và thúc đẩy cải cách hành chính.
Triển lãm số Sáng kiến Đổi mới sáng tạo vì người dân (CPII Digital Expo)Triển lãm số CPII là trang web với tính tương tác cao giúp các cá nhân, tổ chức nộp đơn đăng ký, tập hợp, trưng bày và lan tỏa các sáng kiến đã được triển khai hoặc mới chỉ ở phạm vi ý tưởng để đáp ứng tốt hơn nhu cầu và mong muốn của người dân. Triển lãm dự kiến sẽ trở thành một sân chơi chung nơi các tỉnh/thành giới thiệu những giải pháp, ý tưởng sáng tạo và chia sẻ các bài học kinh nghiệm, đồng thời xây dựng một cộng đồng áp dụng đổi mới sáng tạo và “kho sáng kiến” cho các vấn đề hiện hữu tại địa phương.
Sản phẩm trưng bày tại Triển lãm số
– Triển lãm số mong muốn cung cấp các giải pháp và ý tưởng nhằm tìm hiểu và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân thông qua trưng bày các giải pháp đóng góp vào một trong các mục tiêu sau:
Thu thập hiệu quả ý kiến đóng góp từ người dân vào quá trình hoạch định và thực thi chính sách và cải cách hành chính;
– Tăng cường quản trị điện tử và khả năng tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến của người dân;
– Phản ánh “360 độ” (toàn diện) về mức độ hài lòng của người dân đối với thủ tục hành chính và dịch vụ công tại địa phương.
Các sáng kiến được trưng bày có thể là sản phẩm mới, dịch vụ mới hoặc bổ sung thêm tính năng, cải tiến quy trình trên sản phẩm, dịch vụ sẵn có; đổi mới tổ chức bộ máy; hoặc kênh tương tác và truyền thông sáng tạo. Sáng kiến có thể đã được triển khai trên diện rộng, hoặc đang được thực hiện thí điểm, hoặc đơn giản là một ý tưởng tốt.
UNDP và Trường Chính sách Công và Quản lý Fulbright (Trường Fulbright) sẽ xây dựng bộ tiêu chí lựa chọn ý tưởng để tài trợ dựa trên đánh giá bốn yếu tố, (i) cam kết của lãnh đạo địa phương trong triển khai thực hiện ý tưởng, (ii) tính khả thi của ý tưởng, iii) mức độ hưởng lợi của người dân, và (iv) khả năng nhân rộng. Mỗi năm UNDP sẽ chọn 3-5 sáng kiến được đánh giá cao nhất để tài trợ phát triển, thúc đẩy các sáng kiến này.
Mốc thời gian chính
Việc nộp sáng kiến tham gia triển lãm hoàn toàn theo hình thức trực tuyến qua trang web của Triển lãm số. Tất cả các sáng kiến hợp lệ đều được trưng bày công khai trên triển lãm số. Các mốc thời gian dự kiến của Triển lãm số Sáng kiến Đổi mới sáng tạo vì người dân (CPII Digital Expo):
- 14/4 – 4/5/2021: Công bố trang web của Triển lãm số và tổ chức giải đáp thắc mắc cho các địa phương. Thông tin sẽ được gửi đến Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh của 63 tỉnh thành, trong đó bao gồm Giới thiệu Triển lãm số, Thư mời tham dự Triển lãm số, Hướng dẫn và mẫu biểu đăng ký sáng kiến.
- 5/5 – 30/6/2021: Mở đăng ký tài khoản trên trang web của triển lãm số và tiếp nhận sáng kiến, ý tưởng của các địa phương.
- 15-30/72021: Công bố danh sách của 3-5 sáng kiến được đánh giá cao nhất để Trường Fulbright liên hệ tổ chức nộp sáng kiến chuẩn bị đề xuất chi tiết gửi UNDP.
- 30/8/2021: tổ chức nộp sáng kiến hoàn thiện bản đề xuất của 3-5 sáng kiến được UNDP lựa chọn để tài trợ trong giai đoạn tiếp theo của CPII.
Trong giai đoạn 2021-2025, UNDP và Trường Fulbright dự kiến hàng năm sẽ hợp tác và hỗ trợ 3-5 sáng kiến (tổng cộng 12-20 sáng kiến) để thúc đẩy các giải pháp, ý tưởng đổi mới sáng tạo vì người dân. Mỗi sáng kiến được lựa chọn sẽ nhận được tư vấn kỹ thuật và khoản tài trợ trị giá 20.000 – 40.000 đô la Mỹ để thực hiện trong tối đa 2 năm. Bên cạnh đó, UNDP and Trường Fulbright sẽ thiết kế và mời chuyên gia phù hợp để tư vấn cho các địa phương cùng quan tâm giải quyết một vấn đề của địa phương, chia sẻ kinh nghiệm và các bài học thực hiện nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong quản trị nhà nước gắn với sự tham gia của người dân để giải quyết các thách thức của địa phương.
Sáng kiến Đổi mới sáng tạo vì người dân (CPII) được tài trợ bởi Bộ Ngoại giao và Thương mại (DFAT) của chính phủ Úc, đơn vị tài trợ chính của chương trình PAPI từ năm 2018 đến 2025. UNDP hợp tác với Trường Fulbright, tổ chức uy tín về đào tạo và tư vấn chính sách cho chính quyền trung ương và địa phương tại Việt Nam để thực hiện Sáng kiến Đổi mới sáng tao vì người dân (CPII) và Triển lãm số Sáng kiến Đổi mới sáng tạo vì người dân (CPII Digital Expo).